Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен cap.ru порталӗн тӗп страницине ҫӗнетнӗ. Хальлӗхе унӑн бета-версийӗ ӗҫлет. Бета-версин хӑш-пӗр каҫҫи унчченхи сайта ӑсатать пулин те ҫывӑх вӑхӑтра мӗнпур уйрӑма ҫӗнетме шантараҫҫӗ. Малтанласа икӗ версийӗ те ӗҫлӗ.

Тӗп страницӑна ҫӗнетекенсем сайта илемлӗ тӑвассипе пӗрлех унпа усӑ куракансене меллӗ пултӑр тесе тӑрӑшнине пӗлтереҫҫӗ. Улшӑну порталӑн тулашне кӑна пырса тивмен, унӑн тытӑмне те расналатнӑ. Тӗп ҫӗнӗлӗх шутне, сӑмахран, хыпарсене уйрӑм темӑпа палӑртнине каламалла. Журналистсем валли ятарлӑ пресс-центр пӑхса хӑварнӑ. Унсӑр пуҫне порталта «Пулӑшу» уйрӑм вырнаҫтарнӑ. Вӑл патшалӑх тата муниципалитет пулӑшӑвне тӗнче тетелӗ урлӑ илме меллӗ. Унчченхи версинче чӑваш чӗлхелли те пурччӗ пулсан ҫӗннинче вара вӑл хальлӗхе курӑнмасть.

Портал влаҫ органӗсен, муниципалитетсен, федераци влаҫӗн территорири органӗсен 850 ытла сайтне пӗрлештерсе тӑрать.

Вадим Иванов тунӑ сӑн

Испанири «Cybermetrics Lab» — CSIC тӗпчев ушкӑнӗ тӗнчери аслӑ шкулсен сайчӗсен мониторингне тунӑ. ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, чи лайӑх 100 сайтсен йышне пирӗн республикӑри аслӑ шкул та кӗнӗ.

Вӑл — И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗ. ЧПУ сайчӗ ҫур ҫулта 24 йӗрке ҫӳлерех хӑпарнӑ. Халӗ вӑл рейтингра 82-мӗш вырӑнта.

Тӗпчевҫӗсем тӗнчери 23 696 аслӑ шкул сайтне тишкернӗ. Вӗсенчен 1484-шӗ — Раҫҫейри. Рейтинга аслӑ шкул сайчӗсене мӗн чухлӗ ҫын кӗрсе тухнине палӑртма тунӑ. Унта сайта мӗнле тытса пынине, аслӑ шкулсен веб-сайчӗсемпе ҫынсем мӗнле усӑ курнине тишкернӗ.

Тӳре-шарана тата патшалӑх служащийӗсене халӑх тетелӗсенчи страницӑсемпе усӑ курма чарасшӑн. Ун пек саккун проектне ҫӗршывӑн Патшалӑх думин депутачӗсем кӗркунне пӑхса тухӗҫ.

Халӑх тетелӗнчи страницӑсемпе усӑ курас тесе тӳре-шара тата патшалӑх служащийӗн пуканӗ пирки манмалла тенине пӗлтермест-ха ку. Ӗҫри компьютертан кӗме чарасшӑн. Кун пек чару кирли патне ҫитсе тухма ҫынсем ӗҫ пирки манса тӗнче тетелӗнче хӑйсен пӗлӗш-юлташӗсемпе юмах ҫапса лараҫҫӗ пуль тесе шанманни хистемен.

Патшалӑх Думин информаиц политики енӗпе ӗҫлекен комитечӗн ертӳҫин ҫумӗ Вадим Деньгин чылай халӑх сетьне ют ҫӗршывра хатӗрлени пирки палӑртнӑ. Апла пулсан вӗсем урлӑ Раҫҫее хирӗҫ программа шайӗнче те усӑ курас хурӑшлӑх пур.

Вероника Скворцова

Тухтӑрсем скайппа йышӑнма тытӑнӗҫ. Паян-ыранах мар та, анчах тепӗр икӗ ҫултан тӗнче тетелӗ май паракан ҫак меслетпе тухтӑрсем те усӑ курма тытӑнма пултараҫҫӗ. Ҫӗнӗлле ӗҫлес шухӑша Раҫҫейӗн сывлӑх сыхлав министрӗ Вероника Скворцова каланӑ.

Скайп компьютер программипе чирлисене йышӑнтарас шухӑш патне ҫӗршывӑн тӗп сывлӑх ведомстви ахальтен килсе тухман иккен. Скворцова министр 100-тен сахалтарах ҫынлӑ ялсем Раҫҫейре 83 пин иккенне палӑртнӑ. Шурӑ халатлисем ҫитменнипе (тата укҫа-тенке перекетлес килни те пурах-тӑр) вӗсене тухтӑрпа тивӗҫтерме ҫӑмӑл мар-мӗн. Никама та айккинче тӑратса хӑварас мар тенипе шур халатлисене скайппа та пулин ҫынсемпе калаҫтарма тытӑнасшӑн. Интернетне ҫав пӗчӗк ялсене те ҫитересшӗн.

Малашне куҫман пурлӑха тӗнче тетелӗ урлӑ та ҫыртарма пулать. Ку регистраци ӗҫне ҫӑмӑллатаса шанаҫҫӗ. Кун пирки ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче ЧР Росреестрӑн сайтӗнче пӗлтернӗ.

Пӗрремӗш тапхӑрта «Сервис» ведомство порталӗнче Мускавра тата унӑн ҫывӑхӗнчи куҫман пурлӑх докуменчӗсене ҫеҫ пама май пулнӑ. Халӗ кунпа Раҫҫейӗпех усӑ курма пултараҫҫӗ. Ҫав шутра — Чӑваш Ен те.

2013 ҫулта электронлӑ майпа кадастр учечӗн пулӑшӑвӗн 19 процентне панӑ. 2014 ҫулта ку кӑтарту 28 процентпа танлашнӑ. 2019 ҫул тӗлне Росреестр электрон майпа патшалӑх пулӑшӑвӗн 70 процентне пама палӑртать.

Ҫынсене Раҫҫей ялавӗллӗ мисс тарӑхтарнӑ.

Тӗнче тетелӗнче ларакансем 2015 ҫулта Раҫҫей мисӗ ята тивӗҫнӗ пике Раҫҫей ялавӗ тӗслӗ платьепе сӑн ӳкерӗннишӗн кӑмӑлсӑрланнине пӗлтернӗ. Ҫӗршыв шайӗнче чипер пике ята тивӗҫнӗ скерӗн хыҫӗнче те ялав вӗлкӗшет иккен.

София Никитчук сӑн ӳкерчӗкне «Стольник» журналӑн ҫу уйӑхӗнче кун ҫути крунӑ номерӗнчи хуплашки ҫине вырнаҫтарнӑ. Фотона пӑхсан хӗр ялавпа пӗркенсе тӑрать-и е платье пусми ҫавӑн пек-и — калама йывӑртарах-мӗн.

Кун пек сӑн ӳкерӗнни килӗшӳсӗр тесе тарӑхнӑ халӑх тетелӗнче сӑн ӳкерчӗке сӳтсе явакансем. Ҫитменнине, Ҫӗнтерӳ кунӗ умӗн кун пек хӑтланни пушшех те килӗшӳсӗр тесе шухӑшлаҫҫӗ иккен вӗсем. Патшалӑх элемӗнчен кулни вырӑнне йышӑннисен кӑмӑл-туйӑмне ӑнланма пулать ӗнтӗ.

Чӑваш Республикин Геоинформаци порталӗнче ҫӗр саккунне хӑш районта ытларах пӑсни пирки пӗлме пулать. Ку информацие нумаях пулмасть вырнаҫтарма тытӑннӑ. Унта 2011–2015 ҫулсенчи тӗрӗслевсемпе паллаштараҫҫӗ.

Тӗнче тетелӗнче ҫакӑн йышши хыпарпа паллашма май туса параканнисем — Чӑваш Енӗн Информаци политикин министерстви тата Росреестрӑн республикӑри управленийӗ.

Геоинформаци порталне 2013 ҫулхи ҫулла ӗҫлеттерсе янӑччӗ. Унтанпа вӑл ҫӗнӗ хыпарсемпе пуянланса пырать. Унта республика территорийӗнче вырнаҫнӑ объектсем пирки пӗлме пулать. Хальлӗхе ун пек информаци 8,5 пин ытла объекта пырса тивет. Вӗсен шутӗнче культура эткерлӗхӗ шутланаканнисем те, инвестици лапамӗсем те, суту-илӳ точки вырнаҫтарма юракан вырӑнсем те пур.

Халӑх тетелӗнче ларакансем тата электрон ҫыру, мессенджер (Агент.Mail.ru, ICQ) урлӑ тата блог-платформӑсенче пӗр-пӗрин патне мӗн шӑрҫаланине вулама пуҫлӗ. Кун пек ирӗке асӑннӑ ведомствӑна РФ премьер-министрӗ Дмитрий Медведев кӑларнӑ йышӑнупа панӑ.

Ҫак йышӑнӑва Раҫҫей ҫыннисене терроризмран хӳтӗлес тӗллевпе йышӑннӑ пулать.

Ҫӗршывӑн Правительствин йышӑнӑвӗ Роскомнадзора ҫынсем пӗр-пӗринпе мӗн пирки сӑмахланнине пӗлсе тӑма ҫул уҫӗ. Информацие саракан ресурсӗсене те хайхин пӑхса тӑма тата сӑнама ирӗк пулӗ.

Ҫапах та тӗрӗслеве Роскомнадзор правӑна сыхлакан органсем ыйтсан кӑна ирттерейӗ. Мӗн ҫырнине икӗ хутчен тӗрӗслеме палӑртаҫҫӗ. Иккӗмӗш хутне – 60 кун иртсен тепре.

Ҫав вӑхӑтрах сӑнавҫӑсем ку ҫӗнӗлӗх тивӗҫтерменни пирки официаллӑ протокол хатӗрленӗ те ӗнтӗ. Вӗсен шучӗпе вӑрттӑнлӑхра пулмалли информаци тепӗр ҫын аллине ним мар лекме пултарать.

Кӑҫал Чаваш Енре Константин Иванов ҫулталӑкӗ пулнӑ май тӗрлӗ мероприяти иртет. Чӑвашсен паллӑ поэтне Константин Васильевича хисеплесе республикӑн кашни кӗтесӗнче унӑн сӑввисем янӑраҫҫӗ.

Чӑваш Енри район хулара кӑна мар, тӗнче тетелӗнче те Константин Иванов сӑввисем янӑрама пуҫлӗҫ. Мӗнле майпа?

К.В.Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче тӗнче тетелӗнчи #1день1стихИванова проект старт илнӗ. Ҫапла майпа К.В.Иванов ячӗллӗ Литература музейӗн халӑх тетелӗнчи официаллӑ страницинче чӑвашсен паллӑ поэчӗн сӑввисем пичетленӗҫ.

Проектпа килӗшӳллӗн ҫынсем унта Константин Ивановӑн анлӑ сарӑлнӑ сӑввисемпе те, халӑх ытлах пӗлменнисемпе те паллашма пултарӗҫ. Сӑвӑсене #1день1стихИванова хэштегпа тупма пулать.

Литература музейӗ проекта хутшӑнма, vk.com/litmusey страницӑра унӑн сӑввисене вулама чӗнет.

Халӗ пур ҫӗрте те электрон пулӑшӑва сарма тӑрӑшаҫҫӗ. РФ Пенси фончӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ те пурнӑҫран юлмасть. Нумаях пулмасть унта пенси илме электрон меслетпе ҫыру ямалли йӗркене пурнӑҫа кӗртнӗ.

Ҫӗнӗ йӗрке епле ӗҫленине чи малтан фонд хӑй тӗрӗслесе пӑхнӑ. Асӑннӑ фондӑн Улатӑр хулинчи уйрӑмӗнче ӗҫлекен, тивӗҫлӗ канӑва тухма хатӗрленекен ҫын хӑйне пенсие кӑларма электрон меслет пулӑшнипе ыйтса ҫырнӑ.

Ҫӗнӗлӗхе халиччен ҫӗршыври 24 регионта пурнӑҫа кӗртнӗ. Ҫав шутра — пирӗн тӑрӑхра та. Ку меслет пенсие банк е почта урлӑ илсе тӑрассине суйлама та май парать. Чи кирли — килте компьютер тата тӗнче тетелне тухма май пурри.

Ҫырӑва www.pfrf.ru сайта кӗрсе «Страхланнӑ ҫыннӑн уйрӑм пӳлӗмӗ» текен ҫӗртме регистрациленмелле. Сӑмах май, паролӗ — патшалӑх пулӑшӑвӗ кӳрекен пӗрлехи порталти евӗрех.